Тошкент, Ўзбекистон (UzDaily.uz) — Тошкент шаҳрида Ўзбекистонда биринчи бўлиб тиббий чиқиндиларни иссиқлик энергиясига қайта ишлайдиган завод ишга туширилди. ЭКО-300 ускунаси тақдимоти Чилонзор туманидаги 16-шаҳар инфекция касалхонасида бўлиб ўтди. Ҳозирча жиҳоз синов режимида ишламоқда. Бу ҳақда Nuz.uz хабар бермоқда.

Лойиҳа Америка Қўшма Штатларининг Sayar компанияси томонидан Президентнинг 2024 йил 17 июлдаги №263-сон қарори доирасида амалга оширилди. Лойиҳанинг мақсади — «Нол чиқиндилар» тамойилини жорий этиш ҳамда тиббиёт соҳасида экологик жиҳатдан хавфсиз технологияларни ривожлантириш.

Биринчи босқичда (2024–2025 йиллар) 7 миллион доллар сармоя йўналтирилди. Ҳар йили Тошкент, Самарқанд ва Бухоро вилоятларидан 6 минг тоннагача тиббий чиқиндилар қайта ишланиб, 20 ГВт·соат иссиқлик энергияси ишлаб чиқарилиши режалаштирилган.

Иккинчи босқичда (2026–2030 йиллар) сармоялар ҳажми 108 миллион долларга етиши, қувватлар эса 90 минг тонна чиқинди ва 300 ГВт·соат энергия ишлаб чиқаришгача оширилиши кўзда тутилган.

Инсинератор соатига 300 кг чиқиндиларни 950–1150 °C ҳароратда ёқиш имкониятига эга. Жараёнда газлар кўп босқичли тозалаш тизимидан ўтади: каталитик реактор зарраларни деструкция қилади, ишқорий эритма кислоталарни нейтраллаштиради, рукавли фильтр кулни ушлаб қолади, абсорбцияловчи фильтр эса ҳидларни бартараф этади.

Натижада атмосферага аралашмасиз тоза ҳаво чиқади, ёқишдан кейинги иссиқлик эса касалхонанинг иситиш ва иссиқ сув таъминотида қўлланилади.

ЭКО-300 шприцлар, система ва қопламалар каби пластик сарф материаллари, резина буюмлар, енгил металдан тайёрланган жиҳоз қисмлари, бинт ва боғлаш материаллари, бир марталик кийимлар ва ҳимоя воситалари, шунингдек биологик хавфли чиқиндиларни қайта ишлайди.

Токсик чиқиндилар минимал даражада қолади, вируслар ва токсинлар йўқ қилинади, қолган кул миқдори (5–10%) эса хавфсиз тарзда утилизация қилиниши мумкин. Ускуна шунингдек тиббиёт муассасаларида энергия таъминоти харажатларини қисқартиради.

Корхонада 60 та иш ўрни яратилди.

Яқин кунларда хусусан, ТошМИ ва Тошкент педиатрия институти клиникаларида ҳам шунга ўхшаш заводларни ишга тушириш режалаштирилган.