Ўзбекистоннинг давлат қарзи 44 миллиард долларга етди

Тошкент, Ўзбекистон (UzDaily.uz) — Ўзбекистоннинг давлат қарзи 2025 йил 1 октябрь ҳолатига 43,97 миллиард долларни ташкил этди. Унинг 36,7 миллиард доллари ташқи қарзга, 7,2 миллиард доллари эса ички қарзга тўғри келади.

2024 йилнинг шу даври билан солиштирганда қарз миқдори 4,88 миллиард долларга ошди, давлат қарзининг ЯИМга нисбати эса 32,3 фоизга етди.

Ташқи қарз умумий тузилманинг 84 фоизини, ички қарз эса 16 фоизини ташкил этмоқда. Аҳоли жон бошига ҳисоблаганда давлат қарзи 1 154 долларга етди.

Жалб qилинган ташқи маблағларнинг асосий қисми бюджетни қўллаб-қувватлашга (47 фоиз), ёқилғи-энергетика секторини ривожлантиришга (16 фоиз), қишлоқ хўжалиги ва сув хўжалигига (9 фоиз), транспорт инфратузилмасига (8 фоиз) ҳамда уй-жой коммунал хўжалигига (8 фоиз) йўналтирилмоқда.

Ташқи қарзнинг энг йирик кредиторлари сифатида Жаҳон банки (8 млрд доллар), Осиё тараққиёт банки (7,5 млрд), халқаро инвесторлар (евробондлар, 5,8 млрд), шунингдек, Хитой ва Япония молия ташкилотлари қолмоқда.

Ташқи қарзнинг валюта таркиби қуйидагича тақсимланган: 63 фоизи АҚШ доллари, 12 фоизи ўзбек сўмӣ, 8 фоизи евро, 6 фоизи япон йенаси ва 2 фоизи юань.

Иқтисодий ва молия вазири Жамшид Қўчқоровнинг таъкидлашича, ташқи қарз ўсиши инвестиция ва инфратузилма лойиҳалари, ижтимоий соҳани қўллаб-қувватлаш ҳамда ипотека қурилишини ривожлантириш билан боғлиқ.

2025 йилда 5,5 миллиард доллардан ортиқ бўлмаган миқдорда ташқи ресурслар жалб қилиниши режалаштирилган, шундан 3 миллиард доллари бюджет дефицитини молиялаштиришга йўналтирилади.

Давлат қарзидан ташқари, мамлакатда хусусий (корпоратив) ташқи қарз ҳам шаклланиб бормоқда, унинг салмоқли қисми давлат компанияларига тегишли.

2025 йилнинг биринчи ярим йили якунига кўра Ўзбекистоннинг умумий ташқи қарзи 72,2 миллиард долларни ташкил этди.