Ўзбекистонда 2026 йилдан 50 йилдан ортиқ хизмат қилган автомобиллардан фойдаланиш тақиқланиши мумкин

Тошкент, Ўзбекистон (UzDaily.uz) — 2026 йил 1 январдан Ўзбекистонда ишлаб чиқарилганига 50 йил ёки ундан кўп вақт ўтган автомобиллардан фойдаланиш ва уларни қайта рўйхатдан ўтказиш тақиқланиши мумкин. Вазирлар Маҳкамасининг тегишли қарор лойиҳаси Ички ишлар вазирлиги томонидан жамоатчилик муҳокамасига қўйилди.

Ҳужжатга кўра, бундай транспорт воситалари давлат рўйхатидан чиқарилади, «антиквар» мақомига эга бўлган автомобиллар бундан мустасно бўлади.

Расмий маълумотларга кўра, 2025 йилга келиб республиканинг давлат рўйхатидан 5,2 миллиондан зиёд транспорт воситалари ўтган бўлиб, улардан тахминан 87,6 мингтаси ярим асрдан аввал ишлаб чиқарилган. ИИВ таъкидлашича, бундай автомобиллар замонавий хавфсизлик ва экологик стандартларга (Евро-4, Евро-5) жавоб бермайди, 30 фоизга кўпроқ зарарли чиқиндиларни ажратади ҳамда кўпинча қонунбузарликлар билан қўлланилади — яқинда шундай машиналарда давлат рақамларидан ноқонуний фойдаланишнинг 139 та ҳолати қайд этилган.

2024–2025 йилларда хизмат муддати 50 йилдан ошган автомобиллар иштирокида 67 та йўл-транспорт ҳодисаси содир бўлиб, уларда 23 киши ҳалок бўлган.

Йўл ҳаракати хавфсизлигини ошириш ва атроф-муҳитни муҳофаза қилиш мақсадида лойиҳа автопаркни инвентаризация қилиш механизмини жорий этиш ҳамда ярим асрдан кўпроқ вақт фойдаланилган машиналарни босқичма-босқич рўйхатдан чиқаришни назарда тутади. Агар улардан кейин ҳам фойдаланиш зарур бўлса, эгалари уларни «антиквар» сифатида рўйхатдан ўтказиши мумкин бўлади — алоҳида рақам билан ва махсус тартибда ҳисобга олиниб, фойдаланилади.

Ташаббус шунингдек, 2025 йил 9 июлда Президент Шавкат Мирзиёев раислигида ўтказилган видеоселектор йиғилишида белгиланган қарорга асосланган бўлиб, унда йўл инфратузилмасини модернизация қилиш, тиқилчиликларни камайтириш ва ҳаракат хавфсизлигини ошириш чоралари муҳокама қилинган эди.

Лойиҳада хорижий тажриба ҳам келтирилган. Жумладан, БААда 2009 йилдан бери хизмат муддати 20 йилдан ошган автомобилларни рўйхатдан ўтказиш тақиқланган, Қозоғистонда автобуслар хизмат муддати 12 йил билан чекланган, Россияда эса бу муддат 10 йил этиб белгиланган.