Тошкент, Ўзбекистон (UzDaily.uz) — Ўзбекистонда бир қатор маҳсулотларга экологик йиғимни жорий этиш режалаштирилмоқда. Бу ҳақда Экология, атроф-муҳитни муҳофаза қилиш ва иқлим ўзгариши вазири Азиз Абдуҳакимов тақдимотида маълум қилди.

Биринчи босқичда экотолов батарейкалар ва аккумуляторлар, транспорт воситалари, мойлаш материаллари, қадоқлаш маҳсулотлари, шинлар ва резина камералар, шунингдек, шиша буюмларга татбиқ этилиши кўзда тутилмоқда.

Давлат раҳбари матбуот хизмати маълумотига кўра, ҳар йили мамлакатда тахминан 14 миллион тонна маиший чиқинди ҳосил бўлади, аммо уларни қайта ишлаш даражаси ҳануз паст. Сўнгги йилларда амалга оширилган лойиҳалар натижасида ушбу кўрсаткични 5 фоизга етказиш имконияти пайдо бўлган.

Ҳар йили Ўзбекистонда тахминан 144 минг тонна электрон чиқинди (2024 йилда 140 минг тонна), 1,8 миллион тонна пластмасса, 647 минг тонна шиша, 250 минг тонна мой ва 217 минг тонна резина йиғилади. Шу билан бирга, фақат 17 фоиз шин, 6,3 фоиз шиша ва 11,2 фоиз пластмасса қайта ишланади.

Асосий қисм чиқиндилар ҳануз полигонларга юборилади, бу эса ҳаво, сув ва тупроқнинг ифлосланишига олиб келади.

Шу шароитда ишлаб чиқарувчиларга чиқиндиларни қайта ишлаш ва утилизация қилиш бўйича мажбурият юкланиши режалаштирилмоқда. Чиқиндиларни бошқариш ва айланувчи иқтисодни ривожлантириш агентлиги ҳузурида жамоат иштирокида махсус утилизация фонди ташкил этилади. Ушбу фонд маблағлари ҳисобидан қайта ишлаш лойиҳалари учун «яшил» субсидиялар берилади.

Мутахассислар ҳисоб-китобларига кўра, қоғоз, пластмасса, резина, шиша ва тўқимачилик чиқиндиларини қайта ишлаш йилига 1 триллион сўмгача иккинчи хомашё тақдим этиши мумкин.

Имкониятли йўналишлар қаторига қурилиш, кимё, электрон ва техник чиқиндилар ҳамда саноат мойларини қайта ишлаш киради.