Тошкент, Ўзбекистон (UzDaily.uz) — 2024 йил якуни бўйича Ўзбекистонда кузатилмайдиган иқтисодиёт ҳажми 505 трлн сўмдан ошгани ҳақида Президент ҳузуридаги Статистика агентлиги хабар берди.

Кузатилмайдиган иқтисодиёт расмий статистика тўлиқ қамраб ололмайдиган иқтисодий фаолият қисмини ўз ичига олади. У ноформал сектор ҳамда соядаги иқтисодиётдан иборат.

Норасмий иқтисодиёт — бу расмий рўйхатдан ўтмасдан амалга ошириладиган кичик бизнес ва хизмат турлари. Масалан, уйда кийим тузатиш, лицензиясиз такси хизмати кўрсатиш ёки рухсатсиз сабзавот сотиш.

Яширин иқтисодиёти эса қонуний бўлган, аммо давлатдан яширилган иқтисодий фаолиятни ўз ичига олади. Масалан, тадбиркорлар солиқ юкини камайтириш учун даромадларининг бир қисмини декларация қилмаслиги ёки иш берувчиларнинг иш ҳақини конвертда тўлаши.

Аввалроқ хабар қилинганидек, 2024 йилда Ўзбекистоннинг ялпи ички маҳсулоти (ЯИМ) 6,5% га ўсиб, 1,45 квадриллион сўмни (тақрибан 115 миллиард доллар) ташкил этди.

Кузатилмайдиган иқтисодиётнинг ЯИМдаги улуши 34,8% ни ташкил қилди, бу 505,65 трлн сўмга (деярли 40 миллиард доллар) тенг. Шундан 383,64 трлн сўм (ЯИМнинг 26,4%) ноформал секторга, 122 трлн сўм (8,4%) эса соядаги иқтисодиётга тўғри келади.

Кузатилмайдиган иқтисодиёт тузилишида қишлоқ хўжалиги, ўрмон ва балиқчилик соҳалари 63,6% билан етакчилик қилади.

Қурилиш соҳасида (41,3%) ва хизмат кўрсатиш соҳасида (40,1%) ҳам сезиларли даражада ҳисобга олинмаган фаолият қайд этилган. Саноат секторининг улуши эса 8,9% ни ташкил қилади.