Тошкент, Ўзбекистон (UzDaily.uz) — Жорий йилнинг 24-25 февраль кунлари Стратегик ва минтақалараро тадқиқотлар институти (СМТИ) директори Элдор Арипов раҳбарлигидаги Ўзбекистон делегацияси Ар-Риёдда ўтказилган 4-Халқаро гуманитар форумда иштирок этди.

Қирол Салмон номидаги Гуманитар ёрдам маркази (KSrelief) ҳамда БМТ томонидан ташкил этилган ушбу форумда халқаро ташкилотлар вакиллари, экспертлар ва давлат арбобларини  гуманитар дипломатия соҳасидаги глобал муаммоларни муҳокама қилиш, шунингдек, иқтисодий, ижтимоий, маданий ва инсонпарварлик масалаларини ҳал этишда кўп томонлама саъй-ҳаракатлар самарадорлигини ошириш масалаларини кўриб чиқиш мақсадида бир жойга тўплади.

Форумнинг эътибор марказида БМТ ва унинг ихтисослашган ташкилотлари орқали фавқулодда ва узоқ муддатли ёрдам кўрсатишни давом эттириш мақсадида жаҳон ҳамжамиятини бирлаштириш масалалари бўлди. Бу, жумладан, бутун дунё бўйлаб эҳтиёжмандларни озиқ-овқат, уй-жой, тиббий ашёлар ва моддий-техник ёрдам билан таъминлашни ўз ичига олади.

Форумнинг юқори мартабали меҳмонлари сифатида Саудия Арабистони Қироллиги ташқи ишлар вазири шаҳзода Файсал бин Фархон Ол Сауд, Халқаро Миграция Ташкилоти бош директори Эми Поуп, Жаҳон Соғлиқни Сақлаш Ташкилоти Бош директори Тедрос Гебреесус, Халқаро Қизил Хоч қўмитаси Бош директори Пер Кренбюл, Европа Комиссиясининг Европа фуқаролик ҳимояси ва гуманитар ёрдам бўйича Бош директори Мачей Поповски, шунингдек, УНИСEФ Ижрочи директори Кетрин Рассел ва бошқалар иштирок этдилар.

"Реабилитация ва реинтеграция: қийинчиликларни енгиш ва имкониятларни излаш" сессиясида сўзга чиққан Элдор Арипов қуролли можаролар ҳудудларидан қайтарилган фуқароларни ижтимоий мослаштириш бўйича Ўзбек моделини тақдим этди.
У терроризмга қарши кураш фақат куч ишлатишни эмас, балки радикаллашувнинг асосий сабабларини, жумладан, ижтимоий изоляция, таълим олиш имкониятининг йўқлиги ва иқтисодий беқарорликни бартараф этишни ҳам талаб қилишини таъкидлади.

Шу нуқтаи назардан, Ўзбекистон 2019 йилдан бошлаб «Меҳр» инсонпарварлик миссиясини амалга ошириб келмоқда. Унинг доирасида 530 дан ортиқ фуқаро, асосан аёллар ва болалар ватанига қайтарилди. Уларнинг жамиятга мослашуви учун тиббий, руҳий ва ижтимоий ёрдамни ўз ичига олган кенг қамровли реабилитация дастури ишлаб чиқилди.

Тадбир давомида СМТИ раҳбари иштирокчиларни Ўзбекистон Республикаси Президенти ташаббуси билан ташкил этилган қайтиб келганларни реабилитация қилиш ва жамиятга қайта қўшиш масалалари бўйича Марказий Осиёдаги минтақавий экспертлар кенгашининг фаолияти билан таништирди.

Қайд этилишича, Кенгаш БМТнинг Терроризмга қарши кураш бошқармаси ҳомийлигида 2024 йилда ўз фаолиятини бошлаган. Унинг асосий фаолият йўналишлари суд-ҳуқуқ масалалари, психологик-ижтимоий қўллаб-қувватлаш, экстремистик фикрларга қарши курашиш ва фуқаролик жамиятининг иштирокини таъминлашни ўз ичига олади.

Эришилган ютуқларга қарамай, реабилитация ва реинтеграция соҳасидаги ишлар янада такомиллаштиришни талаб этмоқда. Шу нуқтаи назардан, Минтақавий экспертлар кенгашини реинтеграция ва реабилитация бўйича халқаро компетенциялар марказига айлантириш ғоясига қизиқиш пайдо бўлгани қайд этилди. Иштирокчиларнинг фикрича, бу турли мамлакатларнинг реабилитация ва реинтеграция соҳасидаги тажрибасини бирлаштириш, ёрдам кўрсатишнинг глобал стандартлари ва услубларини ишлаб чиқиш, можаролар қурбонларининг жисмоний ва руҳий саломатлигини тиклаш, ҳамда одамларни фаол ҳаёт ва меҳнат фаолиятига қайтариш учун ўқитиш ва қайта тайёрлашга кўмаклашади.

KSrelief ҳар икки йилда Саудия Арабистони Подшоҳлигида Ар-Риёд Халқаро гуманитар форумини (RIHF) ташкил этади. RIHF форумида гуманитар соҳа етакчи вакиллари, жумладан донорлар, амалиётчи мутахассислар, тадқиқотчилар ва бошқа экспертлар иштирок этиб, гуманитар ёрдам соҳасидаги қонунчилик, ахборот технологиялари ва логистика масалалари бўйича мулоқотни ривожлантиришга ҳисса қўшмоқдалар.

Форум, долзарб гуманитар муаммоларни муҳокама қилади ҳамда халқаро гуманитар тамойиллар ва стандартларга мувофиқ, шунингдек Барқарор ривожланиш мақсадларига (БРМ) эришиш доирасида инновацион амалий ечимларни ишлаб чиқади.