Uzatom AQSHning kichik modulli reaktorlari (SMR) texnologiyalarini o‘rganadi

Toshkent, O‘zbekiston (UzDaily.uz) — O‘zbekistonning atom energiyasi agentligi (Uzatom) AQSHda qo‘llanilayotgan kichik modulli yadro reaktorlari (SMR) texnologiyalarini o‘rganishni rejalashtirmoqda.

Agentlik matbuot xizmati maʼlumotlariga ko‘ra, mutaxassislar mazkur texnologiyalarni batafsil tahlil qilish va ularni mamlakatda joriy etish imkoniyatlarini baholashni maqsad qilgan.

Agentlik maʼlumotlariga ko‘ra, Prezident Shavkat Mirziyoyevning 4–6 noyabr kunlari AQSHga qilgan tashrifi chog‘ida O‘zbekiston Holtec, GE Hitachi va NuScale kompaniyalarining sertifikatlangan loyihalariga qiziqishini tasdiqladi. Hamkorlik doirasida kadrlar tayyorlash va qo‘shma o‘quv seminarlarini o‘tkazish ham rejalashtirilgan.

Uzatom rahbari Azim Axmedxodjayev ushbu bosqich tayyorgarlik davri ekanligini taʼkidladi: «AQSHning SMR referent namunalari paydo bo‘lgandan so‘ng, Uzatom mutaxassislari ularni batafsil tahlil qilib, O‘zbekistonda qo‘llash imkoniyatlarini baholaydi. Bu 2050 yilga kelib elektr energiyasi isteʼmoli prognoz qilingan o‘sish sharoitida barqaror energiya taʼminotini taʼminlash imkonini beradi».

U o‘z nutqida O‘zbekistonning ko‘p vektorli energetika siyosatini qo‘llab-quvvatlashiga urg‘u berdi. «Biz Rossiya bilan RITM-200N asosida kichik quvvatli AES qurmoqdamiz, katta VVER-1000 reaktorlarini ko‘rib chiqyapmiz, Xitoy bilan SMR va uranni qayta ishlash bo‘yicha hamkorlik qilamiz. AQSH texnologiyalarini o‘rganish esa diversifikatsiya doirasida tabiiy qadam bo‘lib, mamlakatning o‘sib borayotgan iqtisodiyoti uchun eng ishonchli va foydali yechimlarni tanlash imkonini beradi», — dedi Uzatom rahbari.

Bundan avval AQSH Davlat departamenti O‘zbekistonning amerikalik yadro reaktorlarini xarid qilish imkoniyatlarini o‘rganish niyati haqida maʼlumot bergan edi. Bu maʼlumot C5+1 sammiti yakunlari bo‘yicha 6–7 noyabr kunlari Vashingtonda Markaziy Osiyo davlatlari prezidentlari va sobiq AQSH prezidenti Donald Tramp ishtirokida eʼlon qilingan.

Sammit davomida bir qator kelishuvlar imzolangan va Trampning so‘zlariga ko‘ra, O‘zbekiston uch yil ichida AQSH iqtisodiyotiga mahsulot xaridi va investitsiyalar orqali deyarli 35 milliard dollar sarmoya kiritishni rejalashtirmoqda.

C5+1 — AQSHning Qozog‘iston, Qirg‘iziston, Tojikiston, Turkmaniston va O‘zbekiston bilan kollektiv hamkorlik mexanizmi bo‘lib, 2015 yildan buyon faoliyat yuritib kelmoqda.