Tashqi ishlar vazirligi vakili: Rossiya Ichki ishlar vazirligining nazorat ostidagi shaxslar reyestridan 160 mingga yaqin O'zbekiston fuqarosi o'chirildi

Toshkent, O‘zbekiston (UzDaily.uz) — O'tgan hafta Tashqi ishlar vaziri o'rinbosari Olimjon Abdullayev O'zbekistondagi Rossiya Federatsiyasi Elchisi bilan uchrashuv o'tkazdi. Ushbu uchrashuvda qanday masalalar muhokama qilingani haqida O'zbekiston TIVning Konsullik-huquqiy departamenti attashesi Temurbek Xamidov "Dunyo" axborot agentligi muxbiri savollariga javob berdi:

­– Uchrashuv do'stona va konstruktiv ruhda o'tdi. Rossiyada mehnat qilayotgan fuqarolarimiz va ularning oilalariga taalluqli masalalar, jumladan, bolalarning maktabgacha va maktab ta'limiga kirish imkoniyatini saqlab qolish, oilasi bilan birga mehnat faoliyatini amalga oshirish masalalari ko'rib chiqildi.

Muloqot jarayonida alohida e'tibor migratsiya tekshiruvlari va reydlarga qaratildi. O'zbekiston tomoni har qanday harakatlar adolatli va inson qadr-qimmatini inobatga olib, fuqarolarning qonuniy huquqlarini kamsitmagan holda amalga oshirilishi lozimligini ta'kidladi.

Tomonlar Rossiyada fuqarolarimiz va ularning oilalarini xavfsiz va qulay shart-sharoit bilan ta'minlash maqsadida hamkorlikni davom ettirishga kelishib oldi.

– O'zbekiston TIVi mehnat muhojirlari uchun imkoniyatlarni kengaytirish bo'yicha maqsadli ish olib bormoqda. Mehnat migrantlarini ish boshlashdan avval tayyorlash va rus tilini o'rganishga alohida e'tibor qaratilmoqda. Suhbat chog'ida tartib-taomillarni soddalashtirish bo'yicha qanday fikrlar aytildi?

– TIV xorijdagi hamyurtlarimiz uchun qulay shart-sharoit yaratishdan tashqari, Rossiyadagi ish beruvchilar bilan birgalikda hujjatlarni rasmiylashtirish jarayonlarini soddalashtirish va o'quv markazlarini tashkil etish ustida ham ish olib bormoqda. Tashkil etilgan uchrashuvda migratsiya tartib-taomillarini soddalashtirish masalasida ham fikr-mulohaza almashildi.

Masalan, hujjatlarni rasmiylashtirish, chiqishdan oldin o'qitish va mehnat migrantlarini testdan o'tkazishni uydayoq amalga oshirish, ya'ni Toshkent va Jizzaxdagi Rossiya oliy o'quv yurtlari filiallarida, rus tili, tarixi va Rossiya Federatsiyasi qonunchiligini o'rgatish bo'yicha o'quv markazlarini tashkil etish bo'yicha muloqot bo'lib o'tdi. Bu esa Rossiyadan mutaxassislarni jalb etgan holda o'qituvchilar va kasb-hunar ta'lim tizimida ishchi mutaxassislarni tayyorlashni nazarda tutadi.

– Migratsiya siyosati va hamyurtlarimiz huquqlarini himoya qilish TIV va O'zbekistonning diplomatik missiyalariga katta vazifalar yuklaydi. Ushbu yo'nalishda qanday ishlar amalga oshirilayapti?

– Mehnat muhojirlari huquq va manfaatlarini himoya qilish masalasi TIV va uning xorijdagi muassasalari uchun ustuvor vazifa sanaladi. O'zbekiston fuqarosi pasportiga ega bo'lgan har bir inson xorijda davlat himoyasi va ko'magidan foydalanadi. Konsullik muassasalari mamlakatimiz fuqarolariga nisbatan qandaydir huquqbuzarlik holatlariga yo'l qo'ymaslik yoki ularni bartaraf etish uchun barcha choralarni ko'radi.

Mehnat migrantlari bilan turli uchrashuvlar, joylarga chiqish, milliy bayramlar munosabati bilan o'tkazilgan madaniy tadbirlar, fuqarolarimizning xorijda qonuniy bo'lib turishlari va xorijiy davlatlarda belgilangan qoidalarga rioya qilishlariga ko'maklashish, migratsiya xizmatlari bilan turli darajadagi muzokaralar o'z samarasini bermoqda.

Olib borilgan muzokaralar jarayonida hududiy inson huquqlari bo'yicha vakillar fuqarolarimiz huquq va manfaatlarini samarali himoya qilish, mehnat sharoitlariga rioya etilishini ta'minlash, maoshlarni o'z vaqtida to'lash va mehnat nizolarini hal qilish yuzasidan aniq choralar ko'rishga tayyor ekanligini bildirdi. Shu maqsadda Rossiyadagi O'zbekiston Elchixonasi va bosh konsulxonalarining veb-saytlarida kerakli ma'lumotlar va "Ishonch telefoni"ni tashkil etish bo'yicha kelishuvga erishildi.

Moskvadagi O'zbekiston elchixonasi tajribasidan kelib chiqqan holda, barcha bosh konsulxonalar qoshida 24/7 rejimida ishlaydigan koll-sentrlar faoliyati yo'lga qo'yildi. Konsullik xizmatlarining ko'p qismi onlayn tarzda ko'rsatilib, bu fuqarolarga konsulxonalarga shaxsan tashrif buyurmasdan yordam olish imkonini beradi.

2025-yilning 9 oyi davomida O'zbekistonning Rossiyadagi diplomatik vakolatxonalari va konsullik muassasalari tomonidan 50 172 ta murojaat ko'rib chiqildi. 3 246 nafar fuqaroga ishga joylashish yoki ishda kelib chiqqan mehnat nizolarini hal etishda yordam ko'rsatildi. 276 ta ish beruvchi bilan muzokaralar o'tkazildi. 58 677 ta yangi ish o'rni aniqlandi. 381 nafar fuqaroga vijdonsiz ish beruvchilardan 309 918 AQSh dollari miqdorida maoshni undirishda yordam berildi, 44 ta potensial ish beruvchining ishonchliligi tekshirildi.

1 323 nafar fuqaroga ish beruvchilar tomonidan noqonuniy tarzda olib qo'yilgan pasportlari qaytarib berildi. Og'ir vaziyatga tushib qolgan 552 nafar fuqaroga 125 303 AQSh dollari miqdorida moliyaviy va moddiy yordam ko'rsatildi.

Joriy yilning 1 yanvaridan 10 sentyabriga qadar migratsiya amnistiyasi joriy etilgani mazmunini fuqarolarga tushuntirish, ularni belgilangan muddatlarda migratsiya organlariga murojaat qilish yoki Rossiyadan chiqib ketish bilan huquqiy maqomni tartibga solishga chaqirish bo'yicha kompleks tadbirlar amalga oshirildi.

Rossiyadagi O'zbekiston konsullik muassasalariga "Legalizatsiya" masalasi bo'yicha 84 409 nafar fuqaro murojaat qildi va ularga tegishli maslahatlar berildi.

Yirik korxonalar va fuqarolar yashaydigan joylarda 221 ta sayyor uchrashuv tashkil etildi, ularda taxminan 20 ming nafar hamyurtlarimiz ishtirok etdi.

Noqonuniy bo'lib turgan fuqarolarni pasportizatsiya qilish doirasida konsullik muassasalari tomonidan 5 758 nafar fuqaroning xorij pasportini rasmiylashtirish uchun hujjatlari qabul qilindi.

Hujjatlarini yo'qotgan yoki pulsiz qolgan, shu jumladan, Rossiya IIVning "Maxsus hibisxona"larida saqlanayotgan 1 929 nafar, jami 17 479 nafar fuqaroga Vatanga qaytishda ko'maklashildi.

O'zbekistonning huquqiy maqomini tartibga solish uchun asosga ega bo'lmagan 1 560 nafar fuqaro uchun Vatanga qaytish aviachiptalari xarid qilindi.

Rossiya IIV ma'lumotlariga ko'ra, nazorat ostidagi shaxslar reyestridan 160 mingga yaqin O'zbekiston fuqarosi chiqarib tashlangan, shularning 70 mingdan ortig'i migratsiya organlarida huquqiy maqomini tartibga solgani, qolganlari esa Rossiyadan belgilangan muddatlarda chiqib ketgani yoki boshqa sabablarga ko'ra.