SHARE Architects Oʻzbekiston va Markaziy Osiyoda birinchi xalqaro forumini oʻtkazdi

Toshkent, O‘zbekiston (UzDaily.uz) — SHARE Uzbekistan 2025 xalqaro arxitektura va shaharsozlik forumi 22–23-sentabr kunlari Toshkent shahrida bo‘lib o‘tdi va Markaziy Osiyoda ushbu tadbir ilk bor tashkil etildi. Forum 15 mamlakatdan 30 dan ortiq me’morlarni bir joyga jamladi. Ular orasida Bjarke Ingels Group (BIG, Daniya), Zaha Hadid Architects (Buyuk Britaniya), XTU Architects (Fransiya), MAD Architects (Xitoy) kabi jahonga mashhur me’morlik byurolari vakillari ham ishtirok etdi.

Forum SHARE Architects xalqaro platformasi tomonidan Oʻzbekiston Respublikasi Qurilish va uy-joy kommunal xoʻjaligi vazirligi hamkorligida tashkil etildi. Forumning Rasmiy hamkori – Manar Development bo‘ldi. Milliy hamkorlar qatorida Grohe (santexnika yechimlari), Walter Engineering in Aluminum, shuningdek, Thorn va Zumtobel (yoritish tizimlari texnologiyalari), hamda Architecture by Dilnoza Ahmad ishtirok etdi. Muassasaviy hamkorlar esa O‘zbekiston Me’morlar uyushmasi va O‘zbekiston Yashil binolar kengashi bo‘ldi. Toshkent Arxitektura va Qurilish Universiteti  forumning ta’lim hamkori, “Me’mor” jurnali esa axborot hamkori sifatida ishtirok etdi.

Tadbir tantanali ochilish marosimi bilan boshlandi. Unda hukumat vakillari, kasbiy uyushmalar va xalqaro mehmonlar ishtirok etdi. Nutqlar va asosiy fikrlar bilan quyidagilar chiqish qildi: Davronjon Adilov, O‘zbekiston Respublikasi Qurilish va uy-joy kommunal xo‘jaligi vazirining o‘rinbosari, Azamat Khasanov, Toshkent Arxitektura va Qurilish Universitetining Arxitektura fakulteti dekani, Baxrom Yusupov, Tojikiston Me’morlar uyushmasi prezidenti, Azamat To‘xtayev, O‘zbekiston Me’morlar uyushmasi prezidenti.So‘zga chiqqanlar Forum O‘zbekiston va Markaziy Osiyoda arxitektura sohasini rivojlantirishda muhim rol o‘ynashini ta’kidladilar.

“So‘nggi yillarda O‘zbekistonda shaharsozlik, infratuzilma, modernizatsiya, uy-joy va ijtimoiy obyektlar qurilishi yo‘nalishlarida keng ko‘lamli dasturlar amalga oshirildi. Bugungi kunda barqaror, sifatli va funksional arxitektura muhitini yaratish bizning ustuvor yo‘nalishlarimizdan biridir. Ishonchim komilki, SHARE Uzbekistan 2025 professionallar o‘rtasidagi hamkorlikni mustahkamlab, shaharlarimiz kelajagi uchun innovatsion yechimlar ishlab chiqilishiga xizmat qiladi”, – deya ta’kidladi Davronjon Adilov, O‘zbekiston Respublikasi Qurilish va uy-joy kommunal xo‘jaligi vazirining o‘rinbosari.

Tadbirning ochilish marosimidagi eng yorqin lahzalardan biri bu arxitektura sohasidagi yuksak yutuqlar uchun taqdim etiladigan nufuzli SHARE OPERA OMNIA AWARD mukofotining topshirilishi bo‘ldi. 2025-yilda ushbu mukofot mintaqada arxitektura rivojiga katta hissa qo‘shgan me’mor Gulshaira Magametovaga berildi. Shuningdek, O‘zbekiston Respublikasi Qurilish va uy-joy kommunal xo‘jaligi vazirligi tomonidan mamlakatda arxitektura va qurilish sohasining taraqqiyotiga sezilarli hissa qo‘shgan taniqli o‘zbek me’morlari – Abduqahhor Turdiyev va Sherzod Nosirov maxsus taqdirlandi.

Hozirgi kunda O‘zbekiston jadal shaharsozlik transformatsiyasini boshdan kechirmoqda. Bu jarayon global arxitektura byurolari, pudrat tashkilotlari va muhandislik kompaniyalarining e’tiborini tobora ko‘proq tortmoqda.

Ana shu fonda, forum shaharlar kelajagini belgilovchi dolzarb masalalarni muhokama qilishga bag‘ishlandi. Jumladan shaharsozlikdagi o‘zgarishlar va jamoat makonlarining o‘rni, inson manfaatlariga yo‘naltirilgan yondashuvlarni rivojlantirish, zichlik va kengayish o‘rtasidagi muvozanat, modulli innovatsiyalar va moslasha oladigan fasadlar va madaniy merosning zamonaviy shahar taraqqiyotidagi harakatlantiruvchi kuch sifatidagi roli.

“SHARE Architects forumlari nafaqat g‘oyalar almashinuvi, balki mamlakatlar va mintaqalar o‘rtasida an’ana hamda innovatsiyalarni bog‘lovchi mustahkam ko‘prik barpo etish haqida hamdir.SHARE Uzbekistan forumining ilk marotaba o‘tkazilishini qo‘llab-quvvatlagan va ushbu muhim tadbirning amalga oshishiga hissa qo‘shgan barcha ishtirokchilarga chuqur minnatdorchilik bildiraman,” – dedi Florin Mindirijiu, SHARE Architects asoschisi.

Forumning taniqli ma’ruzachilari qatorida quyidagilar ishtirok etdi: Kai-Uwe Bergmann (Bjarke Ingels Group), Peter Murray (New London Architecture Society), Anne Marie Galmstrup (Galmstrup Architects), Sergei Tchoban (Tchoban Voss Architekten), Rainer Schmidt (Rainer Schmidt Landschaftsarchitekten), Anouk Legendre (XTU Architects) va boshqa ko‘plab mutaxassislar. Ularning chiqishlari muhokamalarning ohangini belgilab berdi hamda ishtirokchilarni yangi hamkorlik shakllarini o‘rganishga ilhomlantirdi.

Forumda shuningdek, barqarorlik mavzusidagi muhokamalar ham muhim o‘rin egalladi. Unda arxitektura iqlim xavflariga, xususan cho‘llanish jarayoniga qanday javob bera olishi, shuningdek, tabiiy tizimlar va ijtimoiy yechimlarni integratsiya qilish orqali o‘zgarishlarga moslasha oladigan shaharlarni qanday shakllantirish mumkinligi haqida fikr almashildi. Turli mamlakatlardan kelgan me’morlar texnologiya, an’ana va ekologik yondashuvlarning yagona konsepsiyada qanday uyg‘unlashtirilishi mumkinligini ko‘rsatib beruvchi amaliy loyihalar (case study) bilan o‘rtoqlashdilar.

Keng qamrovli kun tartibi asosiy fikrni ta’kidladi: shaharlarni iqlim, madaniyat, texnologiya va jamiyatdan ajratib ko‘rib bo‘lmaydi. Faqat ushbu o‘lchovlarni birgalikda inobatga olibgina, atrof-muhit muammolariga javob beradigan, madaniy identifikatsiyani saqlab qoladigan va innovatsiyalar uchun imkon yaratadigan yechimlarni topish mumkin. SHARE Uzbekistan 2025 mazkur kompleks yondashuvni o‘zida mujassamlashtirdi – u nafaqat g‘oyalar almashinuvi uchun platforma, balki xalqaro va mahalliy me’morlar, pudratchilar va muhandislar o‘rtasida kelajakdagi hamkorlik uchun katalizator bo‘ldi.

Masalan, forumning eng qiziqarli sessiyalaridan biri “Inson markazidagi shaharlarni loyihalash” bo‘ldi. Ushbu sessiyada ma’ruzachilar joylarni loyihalashda odamlarni markazga qo‘yish haqida fikrlarini o‘rtoqlashdilar. Ishonch va muloqot esa bu sohada yana ikki muhim jihatdir, chunki me’morlar va shaharsozlar qurilish va shaharsozlik jarayonlarida aniq va samarali muloqot qilish yo‘llarini topishlari kerak.

Asosiy ma’ruzalar va loyihalar taqdimotlaridan tashqari, ishtirokchilar o‘rtasidagi ochiq muloqotlar ham markaziy rol o‘ynadi. Ushbu jonli suhbatlar forumni haqiqiy professional dialogga aylantirib, amaliy tajribalar va turli nuqtai nazarlarni almashish imkonini berdi.

“Ishonchim komilki, bizning SHARE Uzbekistan forumimiz chinakam mazmunli bo‘lib, qimmatli tajriba almashish uchun imkoniyat yaratadi. Men barcha me’morlarga imkon qadar ko‘proq e’tibor qaratishga chaqiraman. Bunday muhokamalar shaharlarimizni yanada zamonaviy va barqaror qilish uchun yechimlarni topishda yordam beradi, deb hisoblayman,” – dedi Dilnoza Ahmad, Perfect Design Arh asoschisi va O‘zbekistondagi SHARE Architects elchisi.

Ishtirokchilar aynan global tajriba va mahalliy bilimlarning uyg‘unlashuvi barqaror, zamonaviy va uyg‘un shahar makonlarini yaratishga imkon berishini ta’kidladilar. SHARE Uzbekistan 2025 mintaqada arxitektura va shaharsozlik sohasida yangi dialogning boshlanishi bo‘lib, uzoq muddatli hamkorlik istiqbollarini ochdi.