Toshkent, O‘zbekiston (UzDaily.uz) — “O‘zbekneftgaz” Davlat kompaniyasi 2025 yil sentyabr oyidan boshlab AI-80 markali benzin ishlab chiqarishni to‘xtatishni rejalashtirmoqda. Kun.uz nashrining ichki hujjatlarga tayanib xabar berishicha, yaqin oylar ichida korxonada faqat yuqori oktanli yoqilg‘i ishlab chiqarishga bosqichma-bosqich o‘tish boshlanadi.

Nashr maʼlumotlariga ko‘ra, joriy yil oxiriga qadar Buxoro neftni qayta ishlash zavodida taxminan 1,03 million tonna avtotransport yoqilg‘isi ishlab chiqariladi: shundan 487 ming tonnasi AI-80 benzini, 543 ming tonnasi esa AI-92 va undan yuqori sinfdagi yoqilg‘iga to‘g‘ri keladi. Shu bilan birga, AI-80 benzini ishlab chiqarilishi faqat sentyabrgacha amalga oshirilib, shundan so‘ng zavod faqat yuqori sifatli va ekologik toza yoqilg‘i ishlab chiqarishga to‘liq yo‘naltiriladi. O‘rtacha hisobda har oy 90 ming tonna benzin ishlab chiqarilishi ko‘zda tutilgan.

Kutilganidek, 2025 yil oxiriga kelib AI-80 zaxiralari to‘liq tugaydi va 2026 yil boshidan “O‘zbekneftgaz” faqat AI-92 va AI-95 markali benzinni sotuvga chiqaradi.

Past oktanli benzindan voz kechish neftni qayta ishlash quvvatlarini modernizatsiya qilishga qaratilgan keng ko‘lamli dastur doirasida amalga oshirilmoqda. 2024 yil fevral oyida “O‘zbekneftgaz” Xitoyning Milliy neft-gaz korporatsiyasi (CNPC) bilan Buxoro NQIZni tubdan rekonstruksiya qilish, jumladan, AI-80 yoqilg‘isini ishlab chiqarishni to‘xtatish bo‘yicha kelishuvga erishgan edi. Ikki yildan ziyod vaqtga mo‘ljallangan modernizatsiya Xitoy investitsiyalari hisobiga moliyalashtirilmoqda.

Shuningdek, 2024 yil aprel oyida kompaniya Fransiyaning Axens kompaniyasi bilan litsenziya kelishuvi imzolagan bo‘lib, u o‘z texnologiyalarini taqdim etish va AI-92 hamda AI-95 benzin ishlab chiqarish loyihasini amalga oshirishga masʼul bo‘ldi. Loyiha 60 foiz AI-92 va 40 foiz AI-95 benzin ishlab chiqarishni nazarda tutadi. Yangi ishlab chiqarish majmuasi loyihalashtirish va qurilishni parallel ravishda amalga oshirish asosida tezkor tarzda barpo etiladi va tayyor mahsulot Yevro-5 ekologik standartlariga javob beradi.

Yillik ishlab chiqarish hajmi 1 million tonna etib belgilangan.

Fransuz tomoni 2025 yil sentyabrgacha bazaviy loyiha hujjatlarini yakunlaydi. Ayni vaqtda CNPC‘ning Xitoy bo‘limi bilan hamkorlikda tayyorlov ishlari olib borilmoqda. Temirov shuningdek, AI-80 benzinidan bosqichma-bosqich voz kechish jarayoni modernizatsiya loyihasidan alohida ravishda amalga oshirilayotganini taʼkidladi.

Ayni paytda AI-80 Buxoro zavodining umumiy mahsulotining 85 foizini tashkil etmoqda, AI-92 esa faqat 15 foizni. Biroq joriy yil noyabridan boshlab yuqori oktanli yoqilg‘i ulushi bosqichma-bosqich oshiriladi. Noyabr-dekabr oylarida AI-91 va AI-92 benzinining seriyaviy ishlab chiqarilishi boshlanishi rejalashtirilgan.

Qayd etish joizki, 2023 yil kuzidayoq “O‘zbekneftgaz” tovar-xom ashyo birjasida AI-92 benzinini sotuvga chiqargan va yuqori oktanli yoqilg‘i narxini bosqichma-bosqich pasaytirish strategiyasiga sodiq qolishini maʼlum qilgan edi.

Bundan tashqari, joriy yil fevral oyida O‘zbekiston Prezidenti AI-80 benzini ishlab chiqarish va sotuvini qisqa muddatlarda cheklashni, aholini esa sifatli, ekologik xavfsiz va aholi uchun foydalanish imkoni bo‘lgan avtotransport yoqilg‘isi bilan taʼminlashni topshirgan edi.