Toshkent, O‘zbekiston (UzDaily.uz) — O‘zbekistonda bir qator mahsulotlarga ekologik yig‘imni joriy etish rejalashtirilmoqda. Bu haqda Ekologiya, atrof-muhitni muhofaza qilish va iqlim o‘zgarishi vaziri Aziz Abduhakimov taqdimotida ma’lum qildi.

Birinchi bosqichda ekotolov batareykalar va akkumulyatorlar, transport vositalari, moylash materiallari, qadoqlash mahsulotlari, shinlar va rezina kameralar, shuningdek, shisha buyumlarga tatbiq etilishi ko‘zda tutilmoqda.

Davlat rahbari matbuot xizmati ma’lumotiga ko‘ra, har yili mamlakatda taxminan 14 million tonna maishiy chiqindi hosil bo‘ladi, ammo ularni qayta ishlash darajasi hanuz past. So‘nggi yillarda amalga oshirilgan loyihalar natijasida ushbu ko‘rsatkichni 5 foizga yetkazish imkoniyati paydo bo‘lgan.

Har yili O‘zbekistonda taxminan 144 ming tonna elektron chiqindi (2024-yilda 140 ming tonna), 1,8 million tonna plastmassa, 647 ming tonna shisha, 250 ming tonna moy va 217 ming tonna rezina yig‘iladi. Shu bilan birga, faqat 17 foiz shin, 6,3 foiz shisha va 11,2 foiz plastmassa qayta ishlanadi.

Asosiy qism chiqindilar hanuz poligonlarga yuboriladi, bu esa havo, suv va tuproqning ifloslanishiga olib keladi.

Shu sharoitda ishlab chiqaruvchilarga chiqindilarni qayta ishlash va utilizatsiya qilish bo‘yicha majburiyat yuklanishi rejalashtirilmoqda. Chiqindilarni boshqarish va aylanuvchi iqtisodni rivojlantirish agentligi huzurida jamoat ishtirokida maxsus utilizatsiya fondi tashkil etiladi. Ushbu fond mablag‘lari hisobidan qayta ishlash loyihalari uchun “yashil” subsidiyalar beriladi.

Mutaxassislar hisob-kitoblariga ko‘ra, qog‘oz, plastmassa, rezina, shisha va to‘qimachilik chiqindilarini qayta ishlash yiliga 1 trillion so‘mgacha ikkinchi xomashyo taqdim etishi mumkin.

Imkoniyatli yo‘nalishlar qatoriga qurilish, kimyo, elektron va texnik chiqindilar hamda sanoat moylarini qayta ishlash kiradi.