O‘zbekistonda 2026 yildan 50 yildan ortiq xizmat qilgan avtomobillardan foydalanish taqiqlanishi mumkin

Toshkent, O‘zbekiston (UzDaily.uz) —  2026 yil 1 yanvardan O‘zbekistonda ishlab chiqarilganiga 50 yil yoki undan ko‘p vaqt o‘tgan avtomobillardan foydalanish va ularni qayta ro‘yxatdan o‘tkazish taqiqlanishi mumkin. Vazirlar Mahkamasining tegishli qaror loyihasi Ichki ishlar vazirligi tomonidan jamoatchilik muhokamasiga qo‘yildi.

Hujjatga ko‘ra, bunday transport vositalari davlat ro‘yxatidan chiqariladi, “antikvar” maqomiga ega bo‘lgan avtomobillar bundan mustasno bo‘ladi.

Rasmiy maʼlumotlarga ko‘ra, 2025 yilga kelib respublikaning davlat ro‘yxatidan 5,2 milliondan ziyod transport vositalari o‘tgan bo‘lib, ulardan taxminan 87,6 mingtasi yarim asrdan avval ishlab chiqarilgan. IIV taʼkidlashicha, bunday avtomobillar zamonaviy xavfsizlik va ekologik standartlarga (Yevro-4, Yevro-5) javob bermaydi, 30 foizga ko‘proq zararli chiqindilarni ajratadi hamda ko‘pincha qonunbuzarliklar bilan qo‘llaniladi — yaqinda shunday mashinalarda davlat raqamlaridan noqonuniy foydalanishning 139 ta holati qayd etilgan.

2024–2025 yillarda xizmat muddati 50 yildan oshgan avtomobillar ishtirokida 67 ta yo‘l-transport hodisasi sodir bo‘lib, ularda 23 kishi halok bo‘lgan.

Yo‘l harakati xavfsizligini oshirish va atrof-muhitni muhofaza qilish maqsadida loyiha avtoparkni inventarizatsiya qilish mexanizmini joriy etish hamda yarim asrdan ko‘proq vaqt foydalanilgan mashinalarni bosqichma-bosqich ro‘yxatdan chiqarishni nazarda tutadi. Agar ulardan keyin ham foydalanish zarur bo‘lsa, egalari ularni “antikvar” sifatida ro‘yxatdan o‘tkazishi mumkin bo‘ladi — alohida raqam bilan va maxsus tartibda hisobga olinib, foydalaniladi.

Tashabbus shuningdek, 2025 yil 9 iyulda Prezident Shavkat Mirziyoyev raisligida o‘tkazilgan videoselektor yig‘ilishida belgilangan qarorga asoslangan bo‘lib, unda yo‘l infratuzilmasini modernizatsiya qilish, tiqilchiliklarni kamaytirish va harakat xavfsizligini oshirish choralari muhokama qilingan edi.

Loyihada xorijiy tajriba ham keltirilgan. Jumladan, BAAda 2009 yildan beri xizmat muddati 20 yildan oshgan avtomobillarni ro‘yxatdan o‘tkazish taqiqlangan, Qozog‘istonda avtobuslar xizmat muddati 12 yil bilan cheklangan, Rossiyada esa bu muddat 10 yil etib belgilangan.